Efektywna współpraca z rodzicami szansą na doskonały rozwój dzieci.

Rodzice i nauczyciele powinni być dla siebie sprzymierzeńcami, którzy dążą do stworzenia jak najlepszych warunków rozwoju dla swoich dzieci i wychowanków. Współpraca nauczyciela i rodziców musi opierać się na wzajemnym szacunku, świadomości roli, jaką sprawuje rodzic nad swoim dzieckiem oraz roli nauczyciela, któremu je powierza. Obie strony muszą traktować siebie partnersko, podchodzić z zaufaniem i życzliwością. Nauczyciel powinien sobie uświadomić, że to rodzic jest najważniejszą osobą w życiu dziecka a on jedynie wspiera rodzica w prawidłowym rozwoju jego pociechy.

Nawiązanie dobrych kontaktów z rodzicami wymaga czasu, chęci i pracy. To nauczyciel jest tą osobą, która dąży do stworzenia dobrych relacji z rodzicami. To nauczycielowi powinno zależeć na dobrych kontaktach i współpracy, bo kiedy już pozyskamy rodziców staną się oni niezastąpionymi pomocnikami podczas różnego rodzaju imprez, akademii, wycieczek. Rodzic poczuje się potrzebny, zobaczy radość i dumę w oczach swojego dziecka, będzie w stanie poświęcić wiele czasu i energii na pomoc nauczycielowi w różnych formach zajęć.
Dlatego warto zachęcać rodziców do działania na rzecz przedszkola. Takie działania zaowocują integracją i wzajemnym poznaniem. Taka współpraca przyniesie wymierne efekty a nauczyciel będzie mógł zrealizować swoje cele. Rodzic będzie doceniał pracę nauczyciela jego wysiłki zmierzające do zintegrowania rodziców, a także pracę wychowawczą z dziećmi. Rodzic chętnie będzie kontaktował się z nauczycielem bez obaw z dużym zaufaniem. Rodzic stanie się dla nauczyciela sprzymierzeńcem w pracy nad rozwojem dziecka poza przedszkolem. Sytuacji do współpracy w przedszkolu nie brakuje; są to między innymi zajęcia otwarte, uroczyste akademie, spotkania z różnej okazji, indywidualne konsultacje, wspólne przygotowywane dekoracje i stroje do przedstawień, pomoc przy organizacji wycieczek, konkursów, zachęcanie do udziału w spotkaniach ze specjalistami takimi jak: pedagog, psycholog, lekarz, policjant. Wykorzystanie wiedzy i umiejętności rodziców, którzy reprezentują ciekawe zawody. Zapraszanie ich do przedszkola, aby opowiadali o swojej pracy, inni zaś mogą czytać bajki dzieciom, razem rysować, malować bądź tworzyć różne formy przestrzenne.

Często pomimo naszych starań zdarza się, że pojawi się problem z niezadowolonym rodzicem, który „psuje” dobrą atmosferę. Wtedy można wykorzystać sprawdzoną metodę dyskusji zwaną metaplanem. Polecam zastosować tą formę na zebraniu rodziców. Rodzice tworzą plakat, na którym zapisujemy przebieg spotkania. Nauczyciel przygotowuje duży arkusz papieru, kartki w kilku kolorach, pinezki, klej. Rodzice w grupach zapisują swoje myśli w formie równoważników zdania i przypinają je do arkusza. Nauczyciel zapisuje pytania na arkuszu. Jak jest?, Jak być powinno?, Dlaczego nie jest tak jak być powinno? i na końcu Wnioski: Co robić, żeby było tak, jak być powinno? Przedyskutowanie problemu i jego rozwiązania. Wnioski są początkiem do wspólnej pracy oraz podjęcia konkretnych decyzji w sprawie rozwiązania problemu.

Co zrobić, by współpraca z rodzicami przebiegała sprawnie?

1. Być otwartym na kontakty, chętnie rozmawiać.
Rozmowa, szczery i bezpośredni kontakt na co dzień, delikatność w przekazywaniu uwag na temat zachowania dziecka, szacunek do rozmówcy – to podstawa udanej komunikacji i współpracy. Warto by Panie nie szukały kontaktu z rodzicami wyłącznie wtedy, kiedy dziecko coś przeskrobało, ale także wtedy, gdy zrobiło coś dobrze, zaskoczyło pozytywnie.

2. Znać dziecka pozytywne cechy
O problemach rozmawiać tylko z rodzicami, nigdy w obecności dziecka, delikatnie informować o kłopotach.

3. Traktować rodziców po partnersku
Z uwagą wsłuchiwać się w ich oczekiwania, realizować sugestie, szanować ich wolę. Podczas rozmowy z rodzicem należy obdarzać go serdeczną uwagą, okazywać mu zainteresowanie. Rodzice cieszą się, gdy ich spostrzeżenia są dla nauczycieli ważne, przydatne.

4. Od początku otoczyć dziecko serdeczną troską
Brać pod uwagę informację uzyskane od rodziców na temat dziecka, jego zachowania, jego lęków, obaw, które pozwolą zatroszczyć się o dziecko we właściwy i kompletny sposób.

5. Trudne sytuacje wyjaśniać obiektywnie i spokojnie

W takich przypadkach szukamy przyczyn, nie rozwodząc się nad skutkami. Warto rodzicom tłumaczyć nieodpowiednie zachowania dziecka etapem jego rozwoju. Należy na bieżąco zgłaszać wszystkie obawy i wątpliwości co do zachowania dziecka i pytać rodziców o to czy coś ostatnio wydarzyło się takiego w życiu dziecka, co mogłoby mieć znaczący wpływ. Być może nastąpiła jakaś drobna, niewielka zmiana w domu rodzinnym, która ma tak emocjonalny wpływ na dziecko.

6. Informować na bieżąco
Należy dbać o dzielenie się wiedzą oraz wymianę informacji na temat zachowania dziecka w przedszkolu. Bardzo ważne jest serdeczne, ciepłe mówienie o dziecku i przekazywanie obszernych informacji na temat tego, jak minął mu dzień. Można relacjonować takie informacje: jak dziecko zachowywało się po wyjściu rodzica z przedszkola, jak czuło się danego dnia w grupie, co i ile zjadło, czy spało, z kim się bawiło, itd.
Bardzo ważne w kontaktach z rodzicami jest ustalenie dogodnych godzin konsultacji dla rodzica oraz posługiwanie się językiem dla niego zrozumiałym.

7. Korzystać z różnych form przekazu informacji
O wszystkich wydarzeniach informować rodziców z wyprzedzeniem, ważne wiadomości zamieszczać na tablicy ogłoszeń. Pamiętajmy by o ważnych wydarzeniach przypominać rodzicom również osobiście pielęgnując kontakt bezpośredni.

8. Okazywać gotowość do niesienia pomocy

Rodzice potrzebują wsparcia i porady wychowawców, licząc na ich doświadczenie i przygotowanie pedagogiczne. Warto wspólnie z rodzicem wypracować metody pracy z dzieckiem. Rodzice często przychodzą i naświetlają problem wychowawczy nauczycielowi. Proszą tym samym o poradę odnośnie swojego postępowania i ewentualnych działań, jakie mogliby podjąć samemu w domu by przeciwdziałać określonym zachowaniom ich dziecka.
Warto pamiętać by zawsze służyć poradą, obiektywnie i na chłodno oceniać. Dzięki temu rodzice otrzymują informację, że osoba, której powierzają dziecko, która ma na ich dziecko duży wpływ, gra z rodzicem w jednej drużynie.

9. Określić jasne zasady
Zapoznać z nimi rodziców i przewidywać różne sytuacje.

Czego unikać w kontaktach z rodzicami?

Nieporozumienia i konflikty między rodzicami a nauczycielami biorą się z różnych powodów. Oto najczęstsze błędy, jakie popełniają nauczyciele.

Krytykowania charakteru dziecka
Przykłady:
Często słyszę od nauczycielki pełne dezaprobaty słowa: „Jasia ciągle rozpiera energia i się wierci”
„On cały czas coś mówi. Ciągle o coś pyta! Przecież nie mogę zajmować się tylko nim”

Skarżenia na dziecko
Rodzice wolą słyszeć o postępach dziecka, o tym, czego się ono uczy, i przede wszystkim na czym polega jego „niegrzeczność” i ewentualnie jak zmienić to zachowanie.

Postawy bezradności

Od nauczycielek rodzice oczekują profesjonalizmu. To one są wykształconymi pedagogami, one powinny radzić sobie z dziećmi i umieć poradzić rodzicom w kryzysowej sytuacji. Nauczycielki nie powinny unikać rozmów z rodzicami na zadawane przez nich pytania. Powinny też dobrze znać dzieci ze swojej grupy i umieć służyć radą rodzicom w zakresie sposób ich motywowania.

Zwracania się do rodziców w trzeciej osobie
Często w przedszkolach nauczycielki mówią do rodziców: „niech mama podpisze”, „a tata ma do nas jakąś sprawę”.

Braku elastyczności
Czyli zachowań typu – „nie ustąpię”; „wiem lepiej, bo mam doświadczenie”. Czasami należy indywidualnie rozpatrzyć prośbę rodzica, jeśli jest zasadna a nie wpływa niekorzystnie na inne dzieci – być może warto ją uwzględnić.

Przerzucania problemu na rodzica

Mijania się z prawdą
Czasami każdy z nas ma tendencję do mijania się z prawdą. Zdarza się, że mówimy to co inni chcą usłyszeć. Podobnie bywa z nauczycielami i mówieniem przez nich tego, co rodzice chcieliby usłyszeć. Pamiętajmy, że rodzice mimo wszystko wolą usłyszeć od nas prawdę odnośnie swojego dziecka: ile spało, czy zjadło, czy płakało. Nasza próba nadciągnięcia prawdy i tak zostanie zdemaskowana, a my będziemy odbierani jako niewiarygodni.

Wyróżniania rodziców i dzieci po „znajomości”
Pamiętajmy, że nie ma dzieci czy rodziców lepszych czy gorszych. Wszystkich należy obejmować taką samą opieką i troską. Wszystkim należy służyć pomocą a przy tym dawać poczucie, że każdy rodzic jest traktowany przez nas indywidualnie. Nie może zdarzyć się taka sytuacja, w której nasi krewni, znajomi – rodzice dziecka uczęszczającego do naszego przedszkola są traktowani w inny sposób – otrzymują więcej informacji na temat swojego dziecka, częściej uzyskują informacje pozytywne. Musimy mieć wgląd w siebie i swoje sprawiedliwe traktowanie. Rodzice nie mogą mieć poczucia, że któreś dziecko jest z tego tytułu faworyzowane czy lepiej traktowane.

Niechęci do działania
Zarówno Dyrektor jak i nauczyciele nie mogą torpedować każdego planu, każdej inicjatywy, każdej propozycji rodziców, bo takim zachowaniem wykazywaliby brak chęci podjęcia jakiegokolwiek działania, być może ważnego z punktu widzenia rodzica.
Unikajmy zbyt pośpiesznych stwierdzeń: „Nie da rady!”; „To niemożliwe”. Pamiętajmy, że nawet jeśli nie będziemy w stanie zrealizować jakiejś inicjatywy, najważniejsze dla dalszej wzajemnej współpracy rodzica z przedszkolem jest wykazanie naszego zainteresowania problemem. Dzięki temu rodzic będzie czuł się wysłuchany, a my zadbamy o dobrą komunikację.

Obojętności
Wypalenie zawodowe to częsta przypadłość w każdej grupie zawodowej, zdarza się również wśród nauczycieli. Nauczyciel powinien reagować na wszystkie sytuacje, które zdarzają się z udziałem dzieci czy poszczególnego dziecka.