Najlepsze metody diagnostyczne

Kiedy rozpoczynałam swoją przygodę ze szkołą trudno mi było wybrać najbardziej użyteczne metody diagnostyczne. Szybko zorientowałam się, że najbardziej przydatne będą te najkrótsze i najtańsze. Ponieważ szkoły zwykle nie mają tak dużego budżetu by sfinansować pomoce do pracy dla psychologa szkolnego.

Na szczęście większość badań przeprowadzają dla nas poradnie psychologiczno-pedagogiczne, ponieważ w szkole nie ma warunków do tego by przeprowadzać jakiekolwiek badania wymagające czasu i skupienia, bo co 45 minut słyszymy dzwonek i nasze drzwi muszą być otwarte dla wszystkich w nagłej potrzebie, która zwykle jest dużo ważniejsza do naszej pracy. Nie wspominając już o braku zespołu specjalistów. Ale, mimo tego, wstępne diagnozy przeprowadzać warto, aby mieć choćby ogólny wgląd w to z jakim rodzajem problemów mamy do czynienia, ponieważ nie zawsze wywiad i obserwacja dają wystarczające dane.

Dla mnie najbardziej użyteczne i praktyczne metody diagnostyczne to:

1. Rysunek rodziny i różne inne rysunki diagnostyczne –  dające możliwość wstępnej diagnozy umiejętności manualnych dziecka i poznania tego jak spostrzega świat.

2. Test Stosunków Szkolnych – w miarę tania metoda projekcyjna dostępna w Pracowni Testów Psychologicznych.

3. Arkusz Zachowania się Ucznia Markowskiej – przydaje się do wstępnej diagnozy tego jak nauczyciele widzą problemy ucznia, by przygotować się do spotkania i rozmowy z samym uczniem bądź rodzicem.

4. Chat – przydaje się w wywiadzie z rodzicem, gdy mam podejrzenie Zespołu Aspergera, bo autyzm bardzo rzadko już zdarza się by bez diagnozy trafił do szkoły podstawowej, ale w przedszkolu z pewnością się przyda.

5. Kwestionariusz ustrukturyzowanego wywiadu diagnostycznego w kierunku zespołu nadpobudliwości psychoruchowej (ADHD) i zaburzeń opozycyjno-buntowniczych – jest dość powszechnie dostępny i warto go mieć, bo zaburzenia zachowania i emocji są dość popularnym zjawiskiem ostatnio, a nadużywanie terminu ADHD staje się nieco zbyt powszechne.

6. Poza tym postarałam się też o kwestionariusz „Ja i moja szkoła” Elżbiety Skrzypek-Siwińskiej choć nie było łatwo. Metoda kwestionariuszowa dość długa i bardzo trudno dostępna, ale jako jedyna bada poziom lęku szkolnego i motywację do nauki szkolnej, w tym ma kilka ciekawych podskal. Niestety jednak nie łatwo ją zdobyć ponieważ nakład Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej wyczerpał się, a samo centrum zmieniło się w ORE i z tego co się dowiedziałam (gdy poszukiwałam podręcznika, by nabyć go na własność) nie przewidują dodruku. Na szczęście niektóre uczelniane biblioteki mają go na stanie, ja znalazłam w bibliotece SWPS w Sopocie.

7. JSR – czyli Jak sobie radzisz ze stresem, kwestionariusz skierowany jest do badania dzieci i też się czasem przydaje, szczególnie przy psychoedukacji. Dostępny w Pracowni Testów Psychologicznych razem z podręcznikiem a 25 egzemplarzy testu kosztuje ok. 15 zł. Podręcznik jest również dostępny w uczelnianych bibliotekach.

8. Skala Samooceny SES M. Rosenberga – też powszechnie dostępna np. można ściągnąć ze strony badania.net, również przydaje się w psychoedukacji.

Polecam też lekturę „Diagnoza psychopedagogiczna, podstawowe problemy i rozwiązania” autorstwa Ewy Jarosz i Ewy Wysockiej, która w dość obszerny sposób opisuje główne problemy z jakimi mamy do czynienia w szkole tj. gotowość szkolną, dysleksję czy zaburzenia zachowania.

Masz jakieś inne sprawdzone metody, z których korzystasz z powodzeniem pochwal się nimi w komentarzu 🙂