-
Psychologia dla początkujących – must have w gabinecie psychologa szkolnego
„Wszyscy mamy mózgi. Nasze mózgi są zbudowane prawie tak samo i działają niemal identycznie. Ale jednocześnie każdy z nas jest jedyny w swoim rodzaju – różnimy się inteligencją, osobowością, poczuciem własnej wartości czy tym, jakie zabawki lubiliśmy w dzieciństwie” ~ Psychologia dla początkujących s.59 Nareszcie mam książkę, której od dawna brakowało mi w gabinecie. Po raz kolejny tak świetne narzędzie pracy dostarcza mi wydawnictwo Publicat. Na przestrzeni lat gromadziłam książki zawierające różnego rodzaju karty pracy i ćwiczenia. Doświadczenie nauczyło mnie jednak, że warto też gromadzić publikacje z których dzieci mogą korzystać same. Taka właśnie jest „Psychologia dla początkujących” z której dziecko może się dowiedzieć czym zajmuje się psychoterapeuta i…
-
Depresja dziecięca
(…)pamiętajcie o dziecku jako jednostce i o rozwojowych procesach dziecka-i o jego cierpieniu i potrzebie korzystania z pomocy, i o jego zdolności do korzystania z udzielanej mu osobiście pomocy(…)” D.W. Winnicott Żeby rozpocząć omawianie zjawiska depresji należałoby najpierw dokonać rozróżnienia pomiędzy jej potocznym a naukowym rozumieniem. Powszechnie w życiu, depresję określa się jako ogólny stan smutku lub przygnębienia czy tez reakcji na trudne wydarzenie jak np. zawód miłosny, kłótnią z bliską osoba czy też niezdany egzamin, stres przed sprawdzianem. Natomiast depresja w języku klinicznym umieszczona jest w grupie zaburzeń nastroju (zaburzenia afektywne) i traktowana jest jako choroba. Zespół depresyjny to długotrwały, szkodliwy i poważny stan charakteryzujący się nadmiernym obniżeniem nastroju…
-
Jak rozmawiać z dzieckiem na trudne tematy?
Dorośli chcąc chronić dziecko przed „złem tego świata” często mają ochotę przedstawić łagodniejszą, aczkolwiek nieprawdziwą wersję rzeczywistości. Nie chodzi o to, żeby wraz z kolejnymi urodzinami posadzić przed sobą dziecko i wprowadzać w tematy „dorosłego” świata. Porządkujmy dziecku świat krok po kroku, podążając za tym co usłyszało, o co pyta, co widziało i czego doświadcza. Mówmy prawdę: Osoby, którym jako dzieciom mówiono nieprawdę mogą mieć trudności w poradzeniu sobie z jej realnym obliczem. Prawda “dawkowana” odpowiednio do wieku i etapu rozwojowego dziecka będzie kolejnym katalizatorem do poznawania i eksploracji siebie oraz otaczającego świata. Nie bójmy się trudnych emocji: Tematy, o które pyta dziecko mogą być na tyle trudne, że w…
-
Wysoko wrażliwe dziecko w szkole. Wskazówki dla rodziców i pedagogów
Cechy wysoko wrażliwego dziecka wpływają na jego codzienne funkcjonowanie i zachowanie nie tylko w domu, ale również w szkole. Taki uczeń często mierzy się z wieloma trudnościami: przestymulowaniem, zmęczeniem, trudnościami w funkcjonowaniu w sytuacjach rywalizacji, w działaniu pod presją (szczególnie presją czasu) oraz trudnościami w nawiązaniu relacji społecznych. Ich delikatny system nerwowy przez wiele godzin dziennie zmuszony jest do funkcjonowania w hałasie, tłoku, pośpiechu, narażony na stres w wyniku zmiany pomieszczeń klasowych, nauczycieli i programów. Niestety nauczyciele często nie mają czasu na wnikanie w problemy dzieci, rozmowy z nimi. Bywają bezradni wobec negatywnych wzorców zachowań przekazywanych przez rodziców, a przede wszystkim zmuszeni są by realizować, często przeładowany, program. Natomiast niech…
-
Zespół Aspergera a sposoby pomagania dziecku w szkole
radzi Katarzyna Krawczyk Zespół Aspergera to zaburzenie określane potocznie jako „lżejsza” forma autyzmu. Choć w gruncie rzeczy nie jest ani lżejszą, ani cięższą jego formą. Często nie jest rozpoznawany gołym okiem, a widoczny dopiero w kontaktach z rówieśnikami. Dzieci z tym zaburzeniem w większości nie wykazują opóźnień w rozwoju poznawczym, choć specyfika w kontakcie z nimi podpowiada nam różnego typu diagnozy. Tu pojawia się kwestia wysokiego poziomu inteligencji dzieci z Aspergerem, ich rozbudowanego słownictwa w wypowiedziach, a po przeciwnej stronie wiele dysfunkcji utrudniających codzienne funkcjonowanie w społeczeństwie, którym przez długi etap życia jest szkoła. Radzenie sobie w środowisku szkolnym jest zatem kluczowe w utrzymaniu dziecka w prawidłowym rozwoju. Dzieci z…
-
Jak rozpoznać dysleksję i pomóc uczniowi z dysleksją w szkole
Zgodnie z definicją Jagody Cieszyńskiej dysleksja jest to trudność w pisaniu i czytaniu, na skutek zaburzonej percepcji wzrokowej, słuchowej lub związanej z prawopółkulowymi strategiami opracowywania materiału językowego. Dysleksja powoduje trudności w abstrahowaniu i stosowaniu zasad używania tych symboli. Może to dotyczyć odczytywania liter, cyfr, nut, rozumieniu alfabetu Morse’a. Niezmiernie ważne jest zaobserwowanie zaniku odruchów wrodzonych – odruchu Moro, Babińskiego, toniczno-szyjnego, automatycznego marszu. Zbyt późny zanik odruchów wrodzonych może wskazywać na niedojrzałość centralnego układu nerwowego. Na dysleksję mogą wskazywać już sygnały w pierwszym roku życia, do których należy późniejszy czas utrzymywania sztywno główki, siadania, stania oraz chodzenia. Dysleksję można zaobserwować już do 3 roku życia dziecka, biorąc pod uwagę następujące objawy:…
-
Jak dogadać się z nastolatkiem
Nastolatek to już nie dziecko, ale jeszcze nie dorosły. Ta faza przejściowa, zwana w języku psychologów adolescencją, bywa bardzo trudnym okresem w życiu dzieci i rodziców. Najczęstszym błędem rodziców nastolatków, są próby przekonania swoich dzieci, że nie są jeszcze dorosłe. W fazie przekory, nastolatek zrobi wszystko by udowodnić rodzicom jak bardzo są w błędzie. A to najczęściej prowadzi do wielkiej wojny pokoleniowej, spektakularnych kłótni, trzaskania drzwiami, ryzykownych doświadczeń i bolesnych słów, których obie strony później żałują. Nadmierna kontrola Co jest zabronione zyskuje na atrakcyjności. Nadmierna kontrola, na którą w pierwszej kolejności rodzice starają się koncentrować swoje działania wychowawcze, gdy zauważają, że ich dzieci przestają być dziećmi, nie jest dobrym rozwiązaniem…
-
Przyczyny społeczne ADHD
Oprócz czynników biologicznych wpływ na ADHD mają również czynniki społeczne. Naukowcy mocno negują hipotezy mówiące o tym, że błędy wychowawcze sprawiają, iż dzieci są nadpobudliwe. Stwierdzają tylko, że takie czynniki jak brak zasad i norm, złe warunki rodzinne oraz porywczość rodziców pogłębiają objawy ADHD. Niezaprzeczalny jednak staje się fakt, że czas okołoporodowy w dużej mierze wpływa na dziecko. Wymienia się dwa czynniki: nikotynę i alkohol, które mają wpływ na mózg dziecka. Związek ADHD z paleniem papierosów w czasie ciąży przeprowadził S. Milberger ze współpracownikami z Massachusetts General Hospital i z Harvard Medical School. Okazało się, że palenie papierosów podczas ciąży jest jedną z przyczyn ADHD. Ryzyko występowania zaburzenia nadpobudliwości psychoruchowej…
-
Wysoko wrażliwe dziecko
Profesor psychologii Elaine Aron przeprowadziła badania, których wyniki zamieściła w książce „Wysoko wrażliwe dziecko. Jak je zrozumieć i pomóc mu żyć w przytłaczającym świecie?”. Z tych badań wynika, że jedną z powszechnie dziedziczonych cech jest wysoka wrażliwość, która występuje u około 15-20% dzieci (niezależnie od płci). W związku z tym wiedza o tym, czym jest wysoka wrażliwość, jakie są jej cechy oraz jak wpływa na funkcjonowanie dziecka, jest niezbędna. Wysoko wrażliwe dziecko charakteryzuje: głębokie przetwarzanie – inaczej głębsze analizowanie docierających informacji, co sprawia, że dziecko poświęca na to dużo energii i czasu. Ta cecha sprawia, że dzieci wysoko wrażliwe sprawiają wrażenie wolniejszych. Nie dajmy się na to złapać! One nie…
-
Jak rozmawiać z dzieckiem o śmierci?
W naszym kręgu kulturowym śmierć jest tematem, który wzbudza negatywne emocje – strach, smutek, lęk. Nie lubimy mówić o śmierci, a nawet staramy się o niej nie myśleć, jednak unikanie tematu nie sprawia, że stajemy się nieśmiertelni. Dlatego gdy umiera członek rodziny lub domowy pupil to najlepsza okazja, żeby zacząć oswajać dziecko z tematem przemijania. Zdarza się, że niektórzy rodzice tak bardzo boją się poruszać „trudne tematy”, że wymyślają różnego rodzaju oszustwa – śmierć psa tłumaczą ucieczką, na miejsce zmarłego chomika natychmiast kupują nowego licząc, że dziecko się nie zorientuje. Jak mówić do dziecka o śmierci? Już dzieci w wieku przedszkolnym zasługują na informację o tym, co się stało z…